• DZIEJE 18 PUŁKU UŁANÓW POMORSKICH

      •  Dzieje 18 Pułku Ułanów Pomorskich zaczynają się rozkazem Dowództwa Głównego Wojska Polskiego w Poznaniu nr 201 z 24 VII 1919 r. powołującym 4 Pułk Ułanów Wielkopolskich który 2 VIII 1919 r. przemianowano na 4 Pułk Ułanów Nadwiślańskich. Dowódcą pułku został ppłk August Brochwicz - Donimirski. 

          Pod koniec 1919 r. pułk wszedł w skład Frontu Pomorskiego i 16 I 1920 r. wyruszył do Inowrocławia, skąd w lutym odeszli do Grudziądza, gdzie stacjonowali w koszarach im. Księcia Józefa Poniatowskiego. W tym samym czasie Ministerstwo Spraw Wojskowych ostatecznie zatwierdziło nazwę – 18 Pułk Ułanów Pomorskich, nadając mu jednocześnie barwę i odznakę. Rogatywki miały otok błękitny (niebieski), proporce były biało-niebieskie z czerwonym paskiem w środku. Błękitne były lampasy na granatowych wieczorowych spodniach oficerów. Kolor błękitny miał symbolizować barwę morza i Wisły. 29 V 1920 r. dwa szwadrony pod dowództwem rotmistrza Stanisława Godlewskiego wyruszyły na front polsko - bolszewicki nad Dźwiną. Ułani z 18 Pułku walczyli również w słynnej „Bitwie nad Niemnem”. W maju 1921 r. pułk powrócił do Torunia. W połowie 1922 r. na zebraniu korpusu oficerskiego uchwalono obchody święta pułkowego na dzień 29 V – w rocznicę wymarszu na front wschodni. Po manewrach we wrześniu 1923 r. pułk został na stałe przeniesiony do Grudziądza, gdzie zakwaterowano go osiemnastowiecznej twierdzy pruskiej, tzw. Cytadeli. W 1924 r. przeprowadzono reorganizację kawalerii, w wyniku której ujednolicono organizację wewnętrzną wszystkich pułków kawalerii. 18 Pułk składał się od tej pory z czterech szwadronów liniowych, szwadronu CKM, szwadronu zapasowego, plutonu łączności i drużyny dowódcy pułku. Etat wynosił 35 oficerów, 132 podoficerów, 737 szeregowców i 879 koni. Lata dwudzieste i trzydzieste w pułku to lata systematycznych i intensywnych szkoleń kolejnych roczników ułanów. Służba wojskowa trwała 23 miesiące. Szkolenia odbywały się w Parskach i Księżych Górach, natomiast letnie manewry odbywały się w rejonach – Toruń, Chojnice, Tuchola, Starogard, Kościerzyna, Kartuzy, Wejherowo, Gdynia, dla podniesienia poziomu szkolenia, z inicjatywy ppłk Alberta Traegera

           18 Pułk to nie tylko ułani, to również konie. Były one kupowane przez komisję wojskową w państwowych stadninach prywatnych majątkach ziemskich i u hodowców. Kupowano trzylatki, które przez dwa lata szkolono, a następnie przekazywano do szwadronów liniowych, gdzie służyły do 15 roku życia. Pielęgnacja konia trwała od 3 do 4 godzin dziennie. W 1932 r. ujednolicono maści koni w pododdziałach pułku. W pierwszym szwadronie służyły brudne kasztany, w drugim – gniade jasne, w trzecim – gniade ciemne, w czwartym – karo gniade, w szwadronie aby rozwijać talenty jeździeckie oficerów utworzone Grupę Sportu Konnego. W latach trzydziestych nastąpiła kolejna reorganizacja kawalerii, w wyniku której 18 Pułk wszedł w skład Pomorskiej Brygady Kawalerii. Rozkaz mobilizacyjny pułk otrzymał 24.08.1939 r. o godz. 5. Mobilizacją objęto dowództwo pułku z pocztem, cztery szwadrony liniowe, szwadron CKM i cztery armatki przeciwpancerne, pluton łączności i kolarzy, drużynę pionierów tj. 1020 szeregowych i 975 koni. 26.08.1939 r. zmobilizowany pułk pod dowództwem płk Kazimierza Mastalerza opuścił Grudziądz i skierował się w rejon Chojnic.

           W nocy 1 września około godz. 1 pułk otrzymał rozkaz zdwojonej czujności. O godzinie 4 Niemcy rozpoczęli ostrzał, a o godzinie 5 przeszli do ataku. Szarżę pod Krojantami, niedaleko Chojnic, poprowadził dowódca płk Kazimierz Mastalerz. Śmiały kontratak Kawalerzystów wywołał w szeregach wroga panikę i strach przed kolejnym starciem. Mimo zdecydowanej przewagi militarnej agresora, polscy żołnierze zatrzymali natarcia hitlerowskiej armii na cały dzien. Około godziny 16 w pierwszym dniu działań zbrojnych pułk poniósł duże straty około 609 ludzi i koni, w szarży zginął  dowódca pułku płk Kazimierz Mastalerz i dowódca 1 szwadronu rotmistrz Eugeniusz Świeściak.

           Po śmierci płk Kazimierza Mastalerza dowództwo pułku objął major Stanisław Malecki. Pułk walczył jeszcze pod Bukowcem, Grupą, Topolnem ponosząc duże straty. W dniu 4 września 1939 r. uległ rozwiązaniu.

         

          Pamięć o ich bezkompromisowej postawie już od lat pielęgnowana jest w naszym środowisku uczniowskim. Mamy ogromny przywilej uczestniczenia w uroczystościach rocznicowych w Krojantach oraz zaszczyt przyjmowania w murach szkoły Ułanów przyjeżdżających do Grudziądza z różnych stron Polski, a nawet świata na coroczne Zjazdy Kawalerzystów. Do grona najbliższych przyjaciół szkoły - chociaż już odeszli na wieczną wartę należą: płk Jan Ładoś i płk Roman Bąk-Bąkowski. Zawsze szczęśliwi i wzruszeni przybywali do nas, by swoją obecnością podkreślić sens żołnierskiej służby Ojczyźnie.

         

        Dowódcy 18 Pułku Ułanów Pomorskich w latach 1919-1939

        płk August Brochwicz – Donimirski (1 IV 1920 – 3 IX 1920)

        płk Rudolf Alzner (9 IX 1920 – 1 VII 1922)

        płk Michał Ostrowski (1 VII 1922 – 1 V 1923)

        ppłk Stefan Jacek Dembiński (1 V 1923 – 28 I 1928)

        ppłk Albert Traeger (28 I 1928 – 1 V 1932)

        ppłk Kazimierz Kosiarski (1 V 1932 – 1 II 1938)

        płk Tadeusz Kurnatowski (1 II 1938 – 1 VII 1939)

        płk Kazimierz Mastalerz (1 VII 1939 – 1 IX 1939)

    • Kontakty

      • Szkoła Podstawowa Nr 20 im.18 Pułku Ułanów Pomorskich
      • Tel/fax: 564640090 Kom. 609004289
      • Grudziądz ul. Sobieskiego 12 86-300 Grudziądz Poland
      • Małgorzata Smelkowska e-mail: m.smelkowska@um.grudziadz.pl tel. +48 56 45 10 471 lub 470 adres: Urząd Miejski w Grudziądzu Biuro Inspektora Ochrony Danych ul. Ratuszowa 1 ul. Piłsudskiego 51 86-300 Grudziądz
      • Elektroniczna Skrzynka Podawcza: Uprzejmie informujemy, że aktywowano funkcjonalność podmiotu publicznego na elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej dla podmiotu SZKOŁA PODSTAWOWA NR 20 IM. 18 PUŁKU UŁANÓW POMORSKICH posiadającego identyfikator –SP20Grudziadz. W celu dostarczenia do naszej szkoły dokumentu elektronicznego należy zarejestrować się na elektronicznej platformie usług administracji publicznej (ePUAP) pod adresem epuap.gov.pl. Po założeniu konta i zalogowaniu się na ePUAP użytkownik ma dostęp do elektronicznej skrzynki podawczej Szkoły Podstawowej nr 20 w Grudziądzu. Na przedmiotowy adres skrytki użytkownicy platformy ePUAP będą mogli przesyłać korespondencję, korzystając ze wzoru „Pismo ogólne” udostępnianego przez usługę powszechną o nazwie „Pismo ogólne do podmiotu publicznego”, która jest dostępna dla zalogowanego użytkownika portalu ePUAP: - ścieżka dostępu: Strona główna>Najnowsze usługi>Pismo ogólne do podmiotu publicznego. Adres skrytki: /SP20Grudziadz/SkrytkaESP
    • Logowanie